MỘT SỐ HƯỚNG DẪN VỀ CÔNG TÁC PHÒNG CHÁY CHỮA CHÁY TRÊN ĐỊA BÀN PHƯỜNG MÁY TƠ

I. Về trách nhiệm của chủ hộ gia đình, chủ hộ kinh doanh:

1. Chủ động tìm hiểu các quy định pháp luật, kiến thức, kỹ năng cơ bản về PCCC; chủ động phối hợp với chính quyền địa phương, cơ quan công an để được hướng dẫn và tổ chức thực hiện các điều kiện an toàn về phòng cháy và chữa cháy theo quy định của pháp luật.

2. Thực hiện nghiêm túc và đôn đốc, nhắc nhở người làm việc trong cơ sở, thành viên trong gia đình thực hiện quy định về PCCC; thường xuyên kiểm tra, phát hiện và khắc phục kịp thời nguy cơ gây cháy, nổ; phối hợp với cơ quan, tổ chức và hộ gia đình khác trong việc bảo đảm điều kiện an toàn về phòng cháy và chữa cháy; quản lý chặt chẽ và sử dụng an toàn chất dễ cháy, nổ.

II. Quy định về an toàn phòng cháy và chữa cháy đối với nhà ở riêng lẻ:

1. Tài sản, vật tư, chất cháy phải được bố trí, sắp xếp gọn gàng, không cản trở đường và lối thoát nạn, bảo đảm việc sơ tán người và tài sản nhanh chóng, an toàn khi xảy ra cháy.

2. Bố trí nơi để chìa khóa, dụng cụ phá dỡ thông thường (búa, rìu, xà beng, kìm công lực), đèn pin chiếu sáng, mặt nạ phòng độc và các thiết bị cứu nạn cứu hộ (nếu có) ở nơi dễ thấy, dễ lấy để tạo lối thoát nạn khi sự cố xảy ra. Phải có phương án thoát nạn hiệu quả khi xảy ra sự cố cháy, nổ.

3. Không bố trí chất, vật liệu dễ cháy (như bình xịt diệt côn trùng hoặc các loại bình xịt có sử dụng cồn) tại vị trí sử dụng ngọn lửa trần hoặc nơi thường xuyên chịu tác động của nhiệt.

4. Khi phát hiện có mùi đặc trưng của khí gas (hơi xăng dầu, hơi gas-LPG) phải giữ nguyên hiện trạng của hệ thống điện (không bật, tắt công tác thiết bị tiêu thụ điện vào thời điểm đó), không dùng ngọn lửa trần (bật lửa, diêm, đèn dầu, hương, nến), sử dụng hệ thống thông gió tự nhiên (mở cửa sổ, tránh làm phát sinh tia lửa) để thoát khí gas, phải khóa ngay van bình và báo cho đại lý cung cấp gần nhất; không sử dụng các bình gas mini đã qua sử dụng, chiết, nạp lại.

5. Nếu phát  hiện hơi xăng dầu phải tìm nơi vương vãi chảy của xăng dầu, đậy nắp hoặc khóa van ống, dùng cát, giẻ vải thấm lau sạch và thu dọn an toàn. Bố trí bếp gas, chai chứa gas (LPG) tại các khu vực thông thoáng, dễ thông gió để đảm bảo an toàn, không tích tụ hơi khí.

6. Khi thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã, đốt đèn, nến; khi đun  nấu phải cách xa chất dễ cháy khác và có người trông coi. Việc đốt vàng mã phải trong thùng là chất không cháy để ngăn không cho tàn lửa bay ra ngoài và phải để thùng đốt ở nơi an toàn chống cháy lan.

7. Thường xuyên kiểm tra để kịp thời phát hiện và tiến hành sửa chữa, thay thế hoặc ngắt điện tới các thiết bị điện, đường dây dẫn điện hư hỏng, không đảm bảo an toàn. Việc sửa chữa, lắp đặt, thay thế thiết bị điện phải do người có chuyên môn hiểu biết về điện thực hiện.

8. Trước khi ra khỏi nhà hoặc khi đi ngủ phải kiểm tra, tắt nguồn điện tới các thiết bị tiêu thụ điện không sử dụng.

9. Khi tiến hành hoạt động hàn cắt phải sử dụng thợ hàn đã được cấp chứng chỉ về hàn cắt. Quá trình hàn cắt phải đảm bảo giải pháp ngăn cháy, có biện pháp che chắn không để vảy hàn tiếp xúc với chất dễ cháy, chuẩn bị dụng cụ, phương tiện chữa cháy và phải có người giám sát, kiểm tra sẵn sàng chữa cháy trong suốt quá trình hàn cắt và sau khi hàn cắt 30 phút.

10. Mỗi nhà ở riêng lẻ cần có dụng cụ, phương tiện chữa cháy phù hợp ở mỗi tầm đảm bảo chữa cháy kịp thời khi có sự cố xảy ra.

11. Đối với nhà có 01 lối thoát nạn, cần bố trí thêm phương án thoát nạn khác, có thể là cầu thang sắt ngoài nhà, ống tụt hoặc thang dây, dây thả chậm.

12. Đối với nhà ở nhiều tầng (kể cả tầng hầm) thì cần phải có giải pháp chống chay lan và ngăn khói giữa các tầng.

III. Quy định về an toàn phòng cháy, chữa cháy cho nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh

1. Quy định về lối thoát nạn

a) Nhà ở riêng lẻ kết hợp kinh doanh, sản xuất khi xây dựng mới phải có lối thoát nạn thứ 2. Chiều rộng thông thủy của lối ra thoát nạn tối thiểu 0,8m, chiều cao thông thủy tối thiểu 1,9 m.

b) Đối với nhà hiện chỉ có 01 lối ra thoát nạn, phải bố trí lối thoát nạn thứ 2 bằng cầu thang ngoài nhà hoặc thang lối giauwx các tầng nhà hoặc lối ra khẩn cấp như: lối ra ban công, lô gia, lối lên sân thượng hoặc sân mái để có khả năng thoát nạn sang các nhà liên kề hoặc khu vực an toan.

c) Nhà có tầng sân thượng phải bố trí thông thoáng, có lối lên từ tầng dưới qua bản thang cố định; tại vị trí cửa lên tầng mái nếu có bố trí khóa cửa thì phải thiết kế để có thể dễ dàng thao tác mở cửa từ bên trong.

d) Không xây bít ô thông tầng hoặc đã lắp kính cần thiết kế, lắp đặt các lỗ cửa thoát khói tự nhiên. Đối với nhà không có các ô thông tầng hoặc đã lắp kính cần thiết kế, lắp đặt các lỗ cửa thoát khói tự nhiên trong nhà thông qua mái nhà hoặc thoát khói trực tiếp qua không gian bên ngoài tại các tầng ( không lắp đặt các lỗ thoát khói tự nhiên trong buồng thang bộ có điều áp suất dương)

Đối với nhà có tầng hầm, tầng nửa hầm phải có giải pháp ngăn khói, ngăn cháy lan lên tầng trên qua cầu thang bộ, giếng thang máy, trục kỹ thuật thông tầng.

đ) Cửa chính của nhà thoát nạn ra ngoài phải sử dụng có bản lề. Nhà có thiết kế ban công, lô gia phải đảm bảo thông thoáng, không được che chắn ban công, lô gia tại thành phòng, không lắp đặt lống sắt, lưới sắt gây cản trở việc thoát nạn và cứu người khi xảy ra cháy nổ.

Trường hợp chủ cơ sở, chủ hộ kinh doanh trang bị cửa cuốn, cửa trượt, lưới sắt để bảo vệ tài sản phải sử dụng các loại cửa có cơ cấu tự thụ, mở nhanh. Cửa mở bằng mô tơ điện phải có bộ lưu điện và mở nhanh bằng cơ khi mất điện hoặc mô tơ bị hỏng.

e) Các gian phòng tồn chứa hàng hóa, vật liệu là chất dễ cháy hoặc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt phải được ngăn cháy và ngăn khói với lối ra thoát nạn tại các tầng bằng chất không cháy hoặc khó cháy. Trường hợp tầng 1 ( tầng trệt) được sử dụng để sản xuất , kinh doanh thì lối thoát nạn từ các tầng phía trên xuống thông qua cầu thang bộ tại tầng 1( tầng trệt) phải có lối đi an toàn ngăn cách với khu vực sản xuất, kinmh doanh bằng tường ngăn cháy, vách ngăn cháy, chiều rộng lối đi không nhỏ hơn 0,8 m.

2. Quy định an toàn trong lắp đặt sử dụng điện

a) Công tác thiết kế, xây dựng mới hoặc cải tạo và sửa chữa điện trong nhà ở phải tuân thủ quy định QCVN 12: 2014/BXD – Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về hệ thống điện của nhà ở và nhà công cộng.

b) Hệ thống điện phải được thiết kế riêng biệt giữa các khu vực với nhau; phải có thiết bị bảo vệ chống quá tải ( cầu chì, aptomat) cho hệ thống điện chung của tòa nhà, từng tầng, từng nhánh và từng thiết bị tiêu thụ điện công suất lớn như( điều hòa, bếp điện, lò nướng, bình nóng lạnh, máy sưởi). Khi lắp thêm các thiết bị tiêu thụ điện phải tính toán để không gây quá tải cho hệ thống điện.

c) Khi bên trong nhà có bảo quản, kinh doanh, sản xuất hàng hóa dễ cháy phải sử dụng loại dụng cụ điện, thiết bị điện là loại an toàn cháy, nổ; thiết bị tiêu thụ điện lắp đặt trong kho phải được khống chế chung bngwf thiết bị đóng ngắt tự động và đặt bên ngoài kho.

d) Không lắp đặt đường dây dẫn diện và thiết bị tiêu thụ điện trên tường, vách, trần, sàn nhà có cấu tạo bằng chất dễ cháy, lắp đặt các thiết bị chiếu sáng không được treo trực tiếp bằng dây dẫn.

đ) Không dùng vật liệu là chất dễ cháy để bao che bóng điện; không đặt  các chất dễ c háy sát bóng điện; không đặt các thiết bị dễ cháy sát các thiết bị, dụng cụ tiêu thụ điện; dây dẫn điện, thiết bị điện không đấu nối trực tiếp vào ổ cắm mà phải qua phích, rắc, công tắc, cầu dao, aptomat; khi nối dây phải nối so le và quấn bằng keo kín và cách điện chống chạm chập, ngấm nước gây sự cố.

3. Quy đinh an toàn trong quản lý, sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt

a) Không bố trí đun nấu, thờ cúng tại khu vực sản xuất, kinh doanh có chứa chất dễ cháy.

Khu vực thắp hương thờ cúng phải đảm bảo: vách, trần nhà phải bằng chất không cháy, khó cháy, phía trên trần có đặt tấm phản xạ nhiệt. Đèn dầu, hương, nến khi thắp phải đặt chắc chắn trên các vật liệu là chất không cháy.

Khu vực bếp nấu phải để xa các chất dễ cháy ít nhất 0,7m, nếu có tấm cách nhiệt ngăn cháy thì được phép để gần hơn, nhưng không dưới 0,2m. Trường hợp trong nhà có sử dụng thiết bị tiêu thụ LPG ( bếp ga): Tất cả các thiết bị điện trong nhà phải lắp đặt cách chai LPG tối thiểu 1,5m; lắp đặt thiết bị cảnh báo rò rỉ ga tại khu vực lắp đặt bình gas, bếp gas.

b) Khi điều kiện kinh doanh, sản xuất cần dự trữ chất lỏng dễ cháy thì phải bảo quản đóng kín, có biện pháp chống sự cố bục, vỡ, cháy tràn và đặt tại nơi thống thoáng, tránh xa nguồn lửa, nguồn nhiệt, tránh ánh nắng trực tiếp, không để trên lối thoát nạn. Việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt phải đảm bảo an toàn chống cháy lan.

4. Quy định an toàn trong sắp xếp hàng hóa

a) Sắp xếp, bảo quản hàng hóa theo từng loại, có cùng tính chất, cùng đặc điểm, hàng hóa sắp xếp phải để trên bục kệ, giá  vững chắc, gọn gàng, ngăn nắp, không cản trở lối đi, lối thoát nạn.

c) Hàng hóa là chất dễ cháy, chất lỏng cháy, hóa chất phải bố trí trong các khu vực, gian phòng riêng, không để lẫn với các hàng hóa khác và đảm bảo yêu cầu ngăn cháy lan, không bố trí dưới gầm cầu thang bộ.

d) Quá trình sắp xếp hàng hóa phải chú ý đến đặc điểm, tính chất hóa lý của hàng hóa, việc sắp xếp phải loại trừ những điều kiện dẫn đến tự cháy do phát sinh nhiệt, do tác dụng phản ứng hóa học giữa các chất với nhau.

5. Quy định trang thiết bị phương tiện phòng cháy và chữa cháy

a) Đối với khu vực kinh doanh, sản xuất trang bị số lượng bình chữa cháy  đảm bảo diện tích bảo vệ theo quy định của mục 5 Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 3890: 2009 Phương tiện phòng cháy và chữa cháy cho nhà và công trình – Trang bị, bố trí, kiểm tra, bảo dưỡng. Khoảng cách di chuyển lớn nhất đến bình chữa cháy không quá 20m.

b) Trang bị, lắp đặt thiết bị báo cháy trung tâm hoặc cục bộ, phương tiện cứu nạn, cứu hộ ( mặt nạ lọc độc, dây tự cứu, thang dây, dụng cụ phá dỡ thông thường, chăn chiên, dụng cụ chứ nước vừa phục vụ sinh hoạt , vừa phục vụ chữa cháy,...) phù hợp với quy mô, tính chất, đặc điểm, mục đích sử dụng.

c) Các phương tiện phòng cháy và chữa cháy phải được kiểm định và được kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ theo quy định.

6. Có nội quy về phòng cháy và chữa cháy, về sử dụng điện, sử dụng lửa và các chất dễ cháy, nổ phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật về phòng cháy và chữa cháy hoặc theo quy định của Bộ Công an; Có giải pháp thoát nạn, ngăn cháy lan, ngăn khói giữa khu vực sinh sống với khu vực sản xuất, kinh doanh).

7. Nếu công trình thuộc diện thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy chữa cháy quy định tại Phụ lục V Nghị định số 136/2020/NĐ-CP, yêu cầu trước khi thi công, cải tạo công trình, chủ đầu tư phải gửi hồ sơ về cơ quan Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy để thực hiện việc thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy và phải được nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy trước khi đưa vào hoạt động theo quy định.